Μέσα σε λίγα χρόνια από την επανεισαγωγή τους, γιγάντιες χελώνες έχουν αναπαραχθεί στη Μαδαγασκάρη. Ένα βήμα προς τα εμπρός προς ένα μέλλον στο οποίο θα προστατεύσουμε ένα επισφαλές οικοσύστημα.
Το έργο για την επανεισαγωγή των γιγάντων χελωνών Aldabra (Aldabrachelys gigantea) στη Μαδαγασκάρη αρχίζει να αποδίδει καρπούς, αφού αρκετοί οικολόγοι εργάστηκαν για έξι χρόνια για να διασφαλίσουν ότι τα πρώτα δείγματα θα επιστρέψουν στην εγγενή σειρά του είδους τους μετά από 600 χρόνια από την τελευταία τους παρατήρηση στο νησί. Αυτό έγινε γνωστό από μια μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Plants People Planet , η οποία είχε στόχο να περιγράψει τα πιθανά οικολογικά εργαλεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να αποτρέψουν τις καταστροφικές πυρκαγιές που επηρεάζουν τη βλάστηση της Μαδαγασκάρης.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς Grant S. Joseph, Colleen L. Seymour και Andrinajoro Rakotoarivelo του Πανεπιστημίου του Free State και του Κέιπ Τάουν , οι γιγάντιες χελώνες είναι από τα πιο χρήσιμα «εργαλεία» για την ανθεκτικότητα των διαφόρων οικοσυστημάτων της Μαδαγασκάρης, καθώς και μεταξύ των καλύτερα αποτρεπτικών μέτρων για την εξάπλωση των πυρκαγιών. Βοηθούν τις υποβαθμισμένες περιοχές και τις περιοχές που επηρεάζονται από την υπερβόσκηση, επιτρέποντας την αποκατάσταση των δασών και τη διατήρηση καθαρών των δυνητικά εύφλεκτων χαμόκλωνων.
Οι επιστήμονες εξηγούν ότι οι πρώτες χελώνες έφτασαν από τις Σεϋχέλλες το 2018 και από τότε, μετά από μια περίοδο εγκλιματισμού, άρχισαν να εκτελούν το έργο τους για περιβαλλοντική ανάπλαση, αναπαράγοντας και επεκτείνοντας την περιοχή της επιρροής τους ανεξάρτητα, χωρίς καμία βοήθεια από βιολόγους. Χωρίς τη συμβολή τους, πολλά φυτά σήμερα θα κινδύνευαν να εξαφανιστούν από πυρκαγιά και για αυτόν τον λόγο οι τοπικοί βιολόγοι διατήρησης ελπίζουν ότι ο πληθυσμός τους θα αυξηθεί γρήγορα.
Η γιγάντια χελώνα Aldabra είναι το δεύτερο μεγαλύτερο είδος χερσαίας χελώνας στον κόσμο και όπως η γιγάντια χελώνα των Γκαλαπάγκος (Chelonoidis nigra) , η πρώτη σε μέγεθος και μακροζωία, έχει επίσης μια πολύ συναρπαστική ιστορία. Ικανή να επιβιώσει πέραν των 100 ετών, αυτή η χελώνα εξελίχθηκε στη Μαδαγασκάρη, ξεκινώντας από το είδος Aldabrachelys abrupta , μία από τις δύο γιγάντιες χελώνες που υπήρχαν στη Μαδαγασκάρη έως και πριν από 4 εκατομμύρια χρόνια.
Στη συνέχεια, ο πρόγονος του A. gigantea μετανάστευσε σε όλο τον Ινδικό Ωκεανό, φτάνοντας στις Σεϋχέλλες, σχηματίζοντας μια αποικία που διατηρούσε πάντα στενή σχέση με τον αρχικό βιότοπο που αποτελούνταν από τα δάση της Μαδαγασκάρης, τουλάχιστον μέχρι πριν από 600 χρόνια.
Εκείνη την περίοδο, στην πραγματικότητα, ολόκληρος ο πληθυσμός των γιγάντιων χελωνών που υπήρχαν στη Μαδαγασκάρη εξοντώθηκε από κυνηγούς, εν μέρει ντόπιους και εν μέρει προερχόμενους από αποικίες αραβικής και αφρικανικής καταγωγής, των οποίων οι κάτοικοι προέρχονταν από τα βόρεια και από τη δυτική ακτή του καναλιού της Μοζαμβίκης . Με τη γέννηση του πρώτου A. gigantea, η Μαδαγασκάρη βλέπει λοιπόν για πρώτη φορά μια νέα γενιά γιγάντων χελωνιών στην επικράτειά της από τις αρχές του 1400. Ένα πολύ σημαντικό ιστορικό γεγονός, που προσπαθεί να επιδιορθώσει κάποιες ζημιές που έχουν συσσωρευτεί στο των τελευταίων αιώνων.
Για να επιβεβαιωθεί ότι αυτά τα ζώα μπορούσαν να συμβάλουν στο παρελθόν στη μείωση του αριθμού των πυρκαγιών, τα αποτελέσματα της μελέτης αναφέρουν ότι από τότε που εξαφανίστηκαν οι χελώνες, τα δάση της Μαδαγασκάρης χτυπήθηκαν συχνότερα από πυρκαγιά, ενώ όπου το έργο επανεισαγωγής της χελώνας ήταν επιτυχές, τα δάση επλήγησαν από λιγότερες πυρκαγιές.
Ωστόσο, πώς κατάφεραν αυτά τα ζώα να φέρουν εις πέρας ένα τόσο σημαντικό και ενεργό έργο όπως αυτό της εξάλειψης των κινδύνων εξάπλωσης της φλόγας στα πιο εύθραυστα οικοσυστήματα ;
Αυτό διευκρίνισε οι ίδιοι οι ερευνητές που σε σημείωμα στο άρθρο τους διευκρινίζουν πώς οι χελώνες διατηρούν την οικολογική ισορροπία των δασών, τρώγοντας τους καρπούς διαφόρων δέντρων και διασκορπίζοντας τους σπόρους για χιλιόμετρα στην κοπριά τους. Στην πραγματικότητα, οι σπόροι που περιέχονται στα κόπρανα αυτών των χελωνών είναι πλούσιοι σε σπόρους διαφορετικών ειδών, μια κατάσταση που καθιστά τη βλάστηση αυτών των δασών πολύ πιο πλούσια σε βιοποικιλότητα και ανθεκτική στις πυρκαγιές.
Σε λίγα μόλις χρόνια, αυτό συνέβαλε στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης των δασών, των δασικών εκτάσεων, των θάμνων και των ακανόνιστων λιβαδιών, όπου κάποτε δεν υπήρχε τίποτα περισσότερο από εγκαταλελειμμένα βοσκοτόπια. Οι χελώνες περιορίζουν επίσης τη δράση της φωτιάς τρέφοντας με χόρτο και ξερά φύλλα κατά την ξηρή περίοδο, αφήνοντας έτσι άμεσα λιγότερα καύσιμα διαθέσιμα σε αυτά τα δάση.
Επί του παρόντος, ο μεγαλύτερος πληθυσμός γιγάντων χελώνων υπάρχει στο καταφύγιο Anjajavy, στη βορειοδυτική ακτή της χώρας. Μία από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο πριν από δέκα χρόνια από τις πυρκαγιές που γονάτισαν ολόκληρη τη Μαδαγασκάρη.
«Εάν η επανεισαγωγή συνεχίσει να είναι επιτυχής, είμαστε αισιόδοξοι ότι μια μέρα θα μπορέσουμε να φέρουμε αυτές τις χελώνες πίσω σε άλλες περιοχές του νησιού, προς όφελος της βιοποικιλότητας και του τουρισμού», δήλωσαν οι ερευνητές, που συνεργάζονται στο έργο διατήρησης. – Αυτό θα βελτιώσει επίσης το οικοσύστημα: θα υπάρξει επιστροφή ετερογενών οικοτόπων, διαφόρων ζωικών ειδών όπως οι λεμούριοι, τα αυτόχθονα πτηνά και οι χαμαιλέοντες. Και οι άνθρωποι θα ωφεληθούν επίσης, καθώς η Μαδαγασκάρη επλήγη πρόσφατα από λιμό».
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η πιθανή αύξηση της κάλυψης των δέντρων λόγω της μεγάλης κλίμακας επανεισαγωγής γιγάντων χελώνων θα συμβάλει επίσης στη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, η οποία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την τοπική οικονομία και πολλές φυσικές περιοχές.
