Οι κουκουβάγιες και άλλα νυχτόβια αρπακτικά πτηνά γίνονται όλο και πιο δημοφιλή ως κατοικίδια. Ωστόσο, παραμένουν άγρια ζώα που δεν είναι καλά προσαρμοσμένα στη ζωή σε αιχμαλωσία.
Ανάμεσα στα πολλά εξωτικά και άγρια ζώα που είναι ολοένα και περισσότερο παρόντα σε σπίτια και καταστήματα εδώ και αρκετό καιρό, τα αρπακτικά πουλιά και οι κουκουβάγιες είναι σίγουρα μεταξύ εκείνων που έχουν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη. Μαζί με άλλα άγρια πτηνά που κρατούνται σε αιχμαλωσία, όπως γεράκια, καρακάξες και αετούς, αποτελούν μέρος των λεγόμενων αρπακτικών πτηνών γερακιών που έχουν γίνει πλέον και νέα ζώα συντροφιάς.
Ωστόσο, παρόλο που αυτά τα πτηνά είναι πολύ διαδεδομένα και θεωρούνται ως οικόσιτα ζώα, πρέπει πάντα να επαναλαμβάνεται ότι όπως συμβαίνει με τα φίδια, τους παπαγάλους ή τα αμφίβια, είναι επίσης πάντα άγρια ζώα και όχι οικόσιτα ζώα όπως σκύλοι, γάτες και άλλα που είναι γνωστά για χιλιάδες χρόνια συνεξελίχθηκαν δίπλα-δίπλα με τον άνθρωπο , ο οποίος τους επέλεξε μέσω της εξημέρωσης.
Αυτό σημαίνει ότι δεν αισθάνονται άνετα να έρχονται σε επαφή με τον άνθρωπο, ειδικά για παρατεταμένες περιόδους και, όπως συμβαίνει με όλα τα άγρια ζώα, η θέση τους πρέπει να είναι στη φύση. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και εκείνοι που τα αναγκάζουν δεμένα με κούρνιες: οι κουκουβάγιες είναι στην πραγματικότητα από τα πιο διαδεδομένα αρπακτικά πτηνά στον κόσμο στα σπίτια, χάρη τόσο στην ιστορική τέχνη του γερακιού όσο και στις ταινίες και τα βιβλία που έχουν τροφοδοτήσει τη δημοτικότητά τους, όπως π.χ. το έπος του Χάρι Πότερ . Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο εμπορευματοποιούνται όλο και περισσότερο και αυτό τροφοδοτεί όχι μόνο συνθήκες διαβίωσης ασυμβίβαστες με τη φύση των ζώων αλλά και παράνομη σύλληψη και εμπόριο .
Γιατί η κουκουβάγια δεν είναι κατοικίδιο
Ο όρος κουκουβάγια, με μια γενικότερη έννοια, αναφέρεται σε διάφορα είδη νυκτόβιων αρπακτικών πτηνών που ανήκουν στην τάξη των strigiformes . Αυτά είναι σχεδόν όλα αυστηρά νυχτόβια αρπακτικά, όπως καστανόξανθες κουκουβάγιες, με την αυστηρή έννοια. Στην αιχμαλωσία υπάρχουν πολλά ιδιαίτερα διαδεδομένα είδη, τόσο αυτόχθονα όσο και εξωτικά. Η σχέση μεταξύ ανθρώπων και αρπακτικών πτηνών που συνδέονται με το γεράκι είναι πολύ αρχαία, τόσο πολύ που με την πάροδο του χρόνου η συγκεκριμένη εκτροφή κουκουβαγιών και άλλων νυκτόβιων κουκουβαγιών έχει αποσπαστεί και εξειδικεύεται, παίρνοντας το όνομα owlery, δηλαδή αποκλειστική εκτροφή και εκπαίδευση κουκουβάγιων .
Ωστόσο, παρόλο που οι κουκουβάγιες και άλλα αρπακτικά πουλιά εκτρέφονται και εκπαιδεύονται για αιώνες , παραμένουν άγρια ζώα. Σε αντίθεση, για παράδειγμα, με τους σκύλους και τις γάτες, δεν έχουν αναπτύξει, μέσω τεχνητής επιλογής, όλες εκείνες τις συμπεριφορές και τα βιολογικά χαρακτηριστικά που τους επιτρέπουν σήμερα να είναι άνετα σε στενή επαφή με τον άνθρωπο . Επιπλέον, αν και ρυθμίζεται και διεξάγεται από ανθρώπους που οδηγούνται από καλές προθέσεις και ενδιαφέρονται για την ευημερία των ζώων τους και εκείνων στη φύση, υπάρχουν πολλά στοιχεία που κάνουν το γεράκι μια ξεπερασμένη πρακτική.
Συχνά ξεχνάμε ότι οι κουκουβάγιες (και γενικότερα τα αρπακτικά πουλιά) είναι σχεδόν όλα μοναχικά αρπακτικά με καθόλου ή ελάχιστα αναπτυγμένες κοινωνικές ικανότητες . Δεν είναι δυνατό να δημιουργηθεί μια αληθινή αμφίδρομη σχέση μαζί τους και τα ζώα απλώς υποβάλλονται σε αναγκαστική εκπαίδευση με βάση την ανάγκη να μπορούν να τρέφονται αποκλειστικά στα χέρια των ανθρώπων, ακόμα κι αν καταφέρουν να ανεχθούν την παρουσία τους. Οι κουκουβάγιες, οι κουκουβάγιες και οι κουκουβάγιες είναι επίσης νυκτόβια ζώα , με απίστευτα ανεπτυγμένη ακοή. Επομένως, η έκθεσή τους σε συνεχή και αναπόφευκτα οπτικά και ηχητικά ερεθίσματα κάνει τη ζωή τους στην αιχμαλωσία απίστευτα αγχωτική .
Οι περισσότερες κουκουβάγιες, ιδιαίτερα οι κουκουβάγιες, κυριολεκτικά «τυφλώνονται» από το φως της ημέρας και δεν είναι τυχαίο ότι δεν είναι ποτέ δυνατό να τις παρατηρήσετε στο φως της ημέρας. Χάρη στην πολύ ευαίσθητη ακοή τους, ενοχλούνται επίσης πολύ από τις φωνές και τους τυπικούς θορύβους πάρτι και εκδηλώσεις που γίνονται όλο και πιο δημοφιλή εδώ στην Ελλάδα. Επομένως, η έκθεσή τους υπό πλήρες φως σε μια πέρκα ή ακόμα και να τα αφήσετε να πετάξουν σε τέτοιες συνθήκες είναι ένα πραγματικό παράδειγμα κακοποίησης ζώων. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι σε αυτές τις καταστάσεις διογκώνουν ρυθμικά το λαιμό, συμπεριφορά χαρακτηριστική μιας ταλαιπωρημένης κατάστασης .
Πρόσφατα, μάλιστα, μερικές από τις σημαντικότερες ελληνικές ορνιθολογικές ενώσεις δημιούργησαν από κοινού ένα έγγραφο το οποίο υπογραμμίζει για άλλη μια φορά όλους τους κινδύνους που συνδέονται με την πρακτική του κυνηγιού γερακιού και κουκουβάγιας σήμερα . Στο κείμενο, οι ειδικοί επαναλαμβάνουν για άλλη μια φορά πόσο αδύνατο είναι να διασφαλιστεί η ευημερία των αρπακτικών πτηνών , πώς αυτή η πρακτική τροφοδοτεί την παράνομη σύλληψη στη φύση και επίσης πώς τα διαφυγόντα ζώα, συχνά εξωτικής προέλευσης, μπορούν να αποτελέσουν σοβαρή απειλή για οικοσυστήματα και τοπικά είδη, επίσης λόγω πιθανής υβριδοποίησης με αυτόχθονα αρπακτικά πτηνά.
Πώς ζει η κουκουβάγια στη φύση
Οι κουκουβάγιες, ανάλογα με το είδος, μπορούν να ζουν σε πολυάριθμους βιότοπους, από αρχαία και άγρια δάση μέχρι τα αστικά περιβάλλοντα των μεγάλων πόλεων. Είναι απίστευτα αποτελεσματικά αρπακτικά με κυρίως νυχτερινές και μοναχικές συνήθειες , ευρέως διαδεδομένα σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Είναι εξαιρετικά αθόρυβα κατά την πτήση, χάρη σε ορισμένα χαρακτηριστικά του φτερώματος, αν και τείνουν να είναι πιο αργά από τα ημερόβια αρπακτικά πουλιά. Ωστόσο, αυτό τους επιτρέπει να εκπλήξουν τη λεία τους, συμπεριλαμβανομένων μικρών θηλαστικών, εντόμων και άλλων πτηνών, που σχεδόν πάντα παρατηρούν την άφιξη του αρπακτικού πολύ αργά.
Για να έχουν τέτοια ανεπτυγμένη ακοή, τα νυχτόβια αρπακτικά πουλιά έχουν ασύμμετρα αυτιά που τους επιτρέπουν να εντοπίζουν τέλεια την πηγή του ήχου, ώστε να μπορούν να αναγνωρίσουν τη θέση του θηράματός τους ακόμη και στο απόλυτο σκοτάδι. Επίσης διάσημη είναι η δυνατότητα περιστροφής του κεφαλιού σε εκπληκτικές γωνίες 270 μοιρών! Ως νυχτερινά, το μέγεθος των ματιών τους είναι εξίσου εξαιρετικό, με μεγαλύτερο βαθμό επικάλυψης πεδίου μεταξύ των δύο ματιών που προσφέρει καλύτερη διόφθαλμη όραση. Επιπλέον, ο αμφιβληστροειδής περιέχει ένα ανακλαστικό στρώμα, το tapetum lucidum (όπως επίσης σε σκύλους και γάτες), το οποίο αυξάνει την ποσότητα φωτός που μπορεί να συλληφθεί από τον ίδιο τον αμφιβληστροειδή.
Σχεδόν όλες οι κουκουβάγιες και άλλα νυκτόβια αρπακτικά πουλιά περνούν τις περισσότερες ώρες της ημέρας στις κούρνιες τους ή στις κοιλότητες των δέντρων , όπου μπορούν να καμουφλάρονται τέλεια χάρη στο φτέρωμά τους . Για να γίνει το καμουφλάζ ακόμα πιο αξιόπιστο, συχνά παίρνουν πιο όρθιες και κλαδίσιες στάσεις, κλείνουν τα μάτια τους και επίσης χάρη στις τούφες αυτιών στα κεφάλια τους , δεν διακρίνονται κυριολεκτικά από το φλοιό και τους κορμούς.
Κατά συνέπεια, αν και ορισμένα άτομα που εκτρέφονται με το χέρι ανέχονται τη σωματική επαφή με τον άνθρωπο, ο χειρισμός μπορεί να αποτελέσει πηγή μεγάλου άγχους για το ζώο, επιπλέον είναι σχεδόν αδύνατο να αναπαραχθούν στην αιχμαλωσία οι περίπλοκες περιβαλλοντικές, βιολογικές και ηθολογικές συνθήκες που είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση της ευημερίας. από αυτά τα ζώα .
Σίτιση κουκουβάγιας
Οι κουκουβάγιες και άλλα νυκτόβια αρπακτικά πτηνά είναι όλα αρπακτικά και στη φύση κυνηγούν κυρίως μικρά θηλαστικά (ιδιαίτερα τρωκτικά), ερπετά, έντομα και άλλα πτηνά. Η διατροφή εξαρτάται πολύ από το μέγεθος και όσο μεγαλύτερο είναι το αρπακτικό πουλί, τόσο μεγαλύτερο το θήραμα μπορεί να αιχμαλωτίσει. Ο μπούφος ( Bubo bubo ) – που είναι από τους μεγαλύτερους στον κόσμο – μπορεί να αιχμαλωτίσει με ασφάλεια ακόμη και ζώα στο μέγεθος κουνελιών, αλεπούδων, κατοικίδιων γατών και άλλων νυχτόβια αρπακτικά πτηνά.
Ακόμη και σε αιχμαλωσία, οι κουκουβάγιες τρέφονται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα με προνύμφες εντόμων, ποντίκια, αρουραίους, νεοσσούς, ορτύκια, περιστέρια, κουνέλια, μέρη κοτόπουλου . Ως πουλάδες τρέφονται αρχικά με μικρά κομμάτια κρέατος, αλλά μόλις τα ενήλικα – παρόμοια με αυτά που συμβαίνουν στη φύση – τίθενται στη διάθεση των πτηνών ανέπαφα θηράματα, τα οποία το αρπακτικό πουλί θα καταπιεί ολόκληρο . Στη συνέχεια, τα άπεπτα μέρη, όπως τα οστά, οι τρίχες ή οι εξωσκελετές των εντόμων, στη συνέχεια αποβάλλονται μέσα σε βλωμούς τροφής ή βάτες, απευθείας από το στόμα.
Εν κατακλείδι, αν θέλουμε πραγματικά να σχετιστούμε με συνειδητό και βαθύ τρόπο με άλλα είδη, ας αφήσουμε τις κουκουβάγιες και άλλα άγρια ζώα στα οικοσυστήματα τους και ας υιοθετήσουμε τα πολλά οικόσιτα, όπως σκύλους, γάτες και άλλα ζώα που νιώθουν πραγματικά άνετα μέσα στο οικιακούς τοίχους και που χρειάζονται ένα σπίτι, μια οικογένεια και μια αληθινή συνειδητή υιοθεσία.
