Η ζωοφοβία, χαρακτηρίζεται από δυσανάλογο άγχος ή φόβο σε σχέση με ένα ή περισσότερα ζώα. Και υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ φυσιολογικών και παροδικών φόβων και εκείνων που χρειάζονται επίσης πιθανές θεραπευτικές θεραπείες. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Τα αίτια και οι θεραπείες για να ξεπεραστούν οι φόβοι και με τη χρήση της εικονικής πραγματικότητας.
Μια αράχνη, ένα σκουλήκι αλλά και ένας σκύλος ή μια γάτα: υπάρχουν εκείνοι που τους φοβούνται με τη θέα τους, ακόμα κι αν αυτό το ζώο δεν είναι στην πραγματικότητα ούτε πολύ κοντά, ίσως είναι απλώς μια εικόνα στην τηλεόραση ή μια φωτογραφία στην οθόνη του κινητού τηλεφώνου. Γιατί συμβαίνει αυτό; Η ζωοφοβία , χαρακτηρίζεται από δυσανάλογο άγχος ή φόβο σε σχέση με ένα ή περισσότερα ζώα . Και υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ φυσιολογικών και παροδικών φόβων και εκείνων που χρειάζονται επίσης πιθανές θεραπευτικές θεραπείες.
Τι είναι μια συγκεκριμένη φοβία;
Η ειδική φοβία είναι μέρος της ευρύτερης κατηγορίας των αγχωδών διαταραχών και χαρακτηρίζεται από έντονο φόβο ή άγχος προς ένα συγκεκριμένο αντικείμενο ή κατάσταση, το οποίο μπορεί να οριστεί ως το φοβικό ερέθισμα . Η φοβική κατάσταση ή αντικείμενο στη συνέχεια αποφεύγεται ενεργά ή υποβάλλεται με έντονο φόβο ή άγχος. Οι συμπεριφορές αποφυγής είναι συχνά προφανείς, όπως οι άνθρωποι που αποφεύγουν να μπουν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο από φόβο για τις αράχνες, αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι λιγότερο, όπως όταν ένα άτομο που φοβάται τα φίδια αρνείται να δει εικόνες που μοιάζουν με το σχήμα ή τη φιγούρα εκείνου του ζώο.
Για τη διάγνωση μιας συγκεκριμένης φοβίας, η αντίδραση πρέπει να είναι διαφορετική από τους φυσιολογικούς και παροδικούς φόβους που εμφανίζονται συχνά στον πληθυσμό: άγχος ή φόβος, στην πραγματικότητα, πρέπει να εμφανίζεται κάθε φορά που κάποιος βρίσκεται στην παρουσία του φοβικού ερεθίσματος και η διαταραχή πρέπει να διαρκεί για τουλάχιστον 6 μήνες. Επιπλέον, ένα κεντρικό χαρακτηριστικό της φοβίας είναι ότι ο φόβος ή το άγχος είναι δυσανάλογος με τον πραγματικό κίνδυνο που θέτει το συγκεκριμένο αντικείμενο ή κατάσταση. Το κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο του ατόμου πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη : ο φόβος για τα έντομα, για παράδειγμα, μπορεί να είναι λιγότερο κατάλληλος σε περιβάλλοντα όπου αυτά τα ζώα αποτελούν μέρος της διατροφής.
Οι φοβίες μπορούν να εισβάλουν στους κοινωνικούς, εργασιακούς ή άλλους σημαντικούς τομείς της ζωής ενός ατόμου, σε σημείο να τροποποιήσουν δραστικά τις συνήθειές του για να αποφύγουν το φοβικό ερέθισμα: εάν κάποιος πάσχει από φοβία ζώων, μπορεί, για παράδειγμα, να μετακομίσει σε μια περιοχή χωρίς το συγκεκριμένο φοβερό ζώο.
Τι συμβαίνει σε ένα άτομο με ζωοφοβία όταν βλέπει ένα θέμα;
Η ζωοφοβία , είναι από τους πιο συχνούς τύπους ειδικής φοβίας. Τα άτομα που επηρεάζονται από αυτή τη διαταραχή βιώνουν άγχος ή φόβο σε σχέση με ένα συγκεκριμένο ζώο, αλλά είναι επίσης πιθανό η φοβία να περιλαμβάνει όλους τους τύπους ζώων χωρίς διάκριση. Από τις πιο συνηθισμένες έχουμε τη φοβία για τις αράχνες (αραχνοφοβία), τη φοβία των πτηνών ή των περιστεριών (ορνιθοφοβία), τη φοβία των εντόμων (εντομοφοβία), τη φοβία των σκύλων (κυνοφοβία), τη φοβία των γατών (αιλουροφοβία) και την των ποντικών (μουφοβία), αλλά μπορεί να αναπτύξετε φοβία προς οποιοδήποτε ζώο. Τα άτομα με ειδική φοβία συνήθως βιώνουν αυξημένη φυσιολογική διέγερση εν αναμονή ή κατά τη διάρκεια της έκθεσης σε ένα φοβικό αντικείμενο. Η φυσιολογική απόκριση των ατόμων με ζωοφοβίες φαίνεται να είναι η ενεργοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος . Επιπλέον, φαίνεται ότι για τη συγκεκριμένη φοβία ο ρόλος της αμυγδαλής και των σχετικών δομών, που εμπλέκονται στις συναισθηματικές διεργασίες, είναι κεντρικός, όπως συμβαίνει και σε άλλες αγχώδεις διαταραχές.
Πιθανές αιτίες ζωοφοβίας
Μερικές φορές μια ζωοφοβία αναπτύσσεται σε σχέση με ένα τραυματικό συμβάν (για παράδειγμα επίθεση από ένα ζώο), την παρατήρηση ενός τραυματικού γεγονότος που συνέβη σε άλλους, μια απροσδόκητη κρίση πανικού που συνέβη στη φοβερή κατάσταση ή με τη μετάδοση πληροφοριών (για παράδειγμα παρακολούθηση ενός ντοκιμαντέρ στο οποίο εξηγείται ο κίνδυνος ενός συγκεκριμένου ζώου). Οι γενετικοί παράγοντες μπορούν επίσης να παίξουν σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό των ζωοφοβιών: ένα άτομο με συγγενή πρώτου βαθμού με συγκεκριμένη φοβία για τα ζώα είναι πολύ πιο πιθανό να έχει την ίδια ειδική φοβία από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία φοβίας. Η φοβία των ζώων αναπτύσσεται συνήθως στην πρώιμη παιδική ηλικία, πριν από την ηλικία των 10 ετών. Από αυτή την άποψη, είναι απαραίτητο να αναφέρουμε την περίπτωση του μικρού Χανς , ενός παιδιού που φρόντισε ο Σίγκμουντ Φρόιντ, παρόλο που δεν τον είδε ποτέ από κοντά. Ο Χανς ήταν πέντε ετών όταν εμφανίστηκε η φοβία του για τα άλογα , ο πατέρας του διατήρησε μια επιστολική σχέση με τον Φρόιντ για να καταλάβει τα αίτια αυτής της φοβίας και να προσπαθήσει να την κάνει να υποχωρήσει, κάτι που συνέβη όσο περνούσε ο καιρός.
Θεραπευτικές θεραπείες
Εκτός από τις διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία των ζωοφοβιών , μια νέα τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση αυτής της διαταραχής είναι η εικονική πραγματικότητα . Χρησιμοποιούμε λογισμικό ικανό να παράγει ρεαλιστικές εικόνες , ήχους και άλλες αισθήσεις που μπορούν να αναπαράγουν μια ρύθμιση , όπως ένα σπίτι, και να προσομοιώνουν την παρουσία του χρήστη σε αυτήν την κατάσταση. Είναι μια καινοτόμος μέθοδος που βασίζεται στην υπόθεση ότι όλες οι δεξιότητες που αναπτύσσουν οι άνδρες μαθαίνονται μέσα από την πρακτική και την εμπειρία. Χάρη στο λογισμικό ικανό να προσομοιώνει ένα ρεαλιστικό , τρισδιάστατο τεχνητό περιβάλλον , τα άτομα μπορούν να «συναντήσουν» το ζώο που τους προκαλεί άγχος, χωρίς να υπάρχουν πραγματικοί κίνδυνοι ή περαιτέρω τραύματα. Η σταδιακή έκθεση στο φοβικό ερέθισμα θα μπορούσε να τους επιτρέψει να βιώσουν λιγότερο άγχος ή φόβο όταν βλέπουν το ζώο σε καταστάσεις που, σε αντίθεση με την εικονική πραγματικότητα, δεν μπορούν να ελέγξουν πλήρως.
