Όταν πλησιάζετε έναν σκύλο που δεν γνωρίζετε, είναι καλός τρόπος να ρωτήσετε πρώτα το άτομο που είναι μαζί του αν μπορείτε να τον χαϊδέψετε. Μια συμπεριφορά που αναδεικνύει τον σεβασμό για τον σκύλο ως τέτοιο και επίσης βοηθά στη σχέση μεταξύ των ανθρώπων.
Φανταστείτε: κάνετε κύλιση στις ειδήσεις της ημέρας στο τηλέφωνό σας. Κάθεσαι σε ένα παγκάκι σε δημόσιο χώρο και απολαμβάνεις μια χαλαρωτική στιγμή πηδώντας από το ένα θέμα στο άλλο. Είστε συγκεντρωμένοι, αφοσιωμένοι στο διάβασμα. Και έρχεται κάποιος και σου χαϊδεύει το λαιμό, γλιστρώντας το χέρι του στα μαλλιά σου. Τι θα έκανες? Ρητορική ερώτηση, αντιλαμβάνομαι: τουλάχιστον πηδάς πάνω από φόβο, το πολύ πολύ (ίσως…) αντιδράς με ένα δικό σου χαστούκι για να διώξεις αυτό που σίγουρα θεωρείς «επιτιθέμενο». Δηλαδή, σίγουρα φοβάσαι, σωστά;
Ας ξεκινήσουμε από αυτό για να σας βάλουμε στα παπούτσια -στα μαλλιά καλύτερα να λέμε- του Frisk, του σκύλου με τον οποίο ζω. Σήμερα το πρωί, όπως πάντα, ήμασταν έξω στη γειτονιά και ήθελε να μυρίσει κατούρα . Ναι: είναι αυτό που κάνουν τα σκυλιά για να συλλέγουν πληροφορίες ο ένας για τον άλλον , να ανταλλάσσουν απόψεις και να αφήνουν τις μαρτυρίες τους. Εν ολίγοις, για να το θέσω απλά, όπως στο παράδειγμα που δόθηκε παραπάνω, πώς κάνουμε εμείς οι άνθρωποι όταν ενημερωνόμαστε για τον κόσμο γύρω μας διαβάζοντας τις ειδήσεις που μας ενδιαφέρουν και ίσως σχολιάζοντας με μια ανάρτηση.
Ενώ ο καλός Frisk ήταν προσηλωμένος στο sniffing του, τόσο που έμοιαζε με ανακριτή σκηνής εγκλήματος στυλ CSI, ένας κύριος περνάει δίπλα του και αγγίζει την ουρά του από κάτω προς τα πάνω. Έτσι, σαν να μην είχε συμβεί τίποτα, συμπληρώστε με μια μικρή υπόκλιση για να κάνει όλη την τροχιά του χάδι δική του. Ο Frisk σήκωσε το βλέμμα, έστρεψε τα μάτια του προς το μέρος μου γεμάτος με ένα μεγάλο ερωτηματικό και μετά επέστρεψε στον κύριο στόχο του που ήταν ακριβώς αυτό το πολύ σημαντικό ίχνος μυρωδιάς για να συνεχίσει να μυρίζει. Ευτυχώς, προσθέτω. Επειδή εκείνη τη στιγμή ο σκύλος μου αποφάσισε ότι ήταν πιο επείγον να συνεχίσει τη «δουλειά του» παρά να γυρίσει και να πει στον κύριο ότι αυτό που μόλις έκανε δεν ήταν σίγουρα μια πράξη στοργής αλλά μια ειλικρινής αγένεια. Και ο τρόπος έκφρασης μιας τέτοιας σκέψης, για έναν σκύλο με κανονική συμπεριφορά, είναι τουλάχιστον γρύλισμα αλλά και «δάγκωμα» σίγουρα δεν θα μπορούσε να κριθεί ως επιθετικότητα αλλά ως αντίδραση σε κάτι απρόσμενο. Ακριβώς όπως η σωματική μας αντίδραση σε κάποιον, έναν άγνωστο δηλαδή, που μας αγγίζει ξαφνικά ενώ είμαστε απορροφημένοι στο να κάνουμε κάτι άλλο.
« Με συγχωρείς, αλλά γιατί τον άγγιξες; “, Ρώτησα. Και ο κύριος, με μεγάλη ειλικρίνεια, μου απάντησε: « Γιατί αγαπώ τα ζώα ». Προσπάθησα να συνεχίσω τη συζήτηση και προέκυψε ένας διάλογος και ένας συνακόλουθος προβληματισμός που με οδήγησε να γράψω αυτές τις γραμμές σήμερα για να τις μοιραστώ μαζί σας.
« Ξέρεις ότι θα μπορούσε να είχε «γυρίσει» και να σας κάνει κακό; Όλοι θα βρισκόμασταν σε άσχημη κατάσταση για αυτό που θεωρείτε χειρονομία στοργής», είπα. Ο κύριος ανασήκωσε τους ώμους, αρχίζοντας να εκνευρίζεται με αυτά τα λόγια μου. «Αχ τι θα γίνει! Ακόμα κι αν με είχε δαγκώσει δεν θα έκανα τίποτα, επαναλαμβάνει: Λατρεύω τα σκυλιά! ». Πρόσθεσα, μη ικανοποιημένη με τις απαντήσεις του: «Ναι, αλλά τι θα έκανες αν έβαζα το χέρι μου στο κεφάλι σου για να σου πω ένα γεια; Είναι θέμα σεβασμού …».
Και σε αυτό το σημείο ο κύριος δεν κρατούσε πια την ψυχραιμία του, το χαμόγελο χάθηκε από το πρόσωπό του και αποφάσισε να μου ξεκαθαρίσει τις σκέψεις του με μια λακωνική φράση αλλά γεμάτη υποκείμενα που στόχευε σε μια ολόκληρη κατηγορία ανθρώπων στο μυαλό του: « Εσύ και αυτά εξτρεμιστές… »
Κατάλαβα ξεκάθαρα ότι εννοούσε να αναφερθεί στο γεγονός ότι, από την άποψή του, υπήρχε υπερβολή από την πλευρά μου και από την πλευρά μιας μυστηριώδους « σκυλολατρείας » που σκοπός της είναι να «μαλακώσει» τα ανθρώπινα όντα ανεξάρτητα και να δώσει αξία μόνο για το άλλο ζώο.
Με τον κύριο ολοκλήρωσα μόνο λέγοντας: «Πάρτε αυτό ως συμβουλή, μην το λάβετε λάθος». Στη συνέχεια, γυρνώντας σπίτι σκέφτηκα για πολλή ώρα, με τον Frisk που στο μεταξύ είχε αποφασίσει επιτέλους να εγκαταλείψει τον τόπο του εγκλήματος αφού τον είχε «φράξει» με τα δυσάρεστα ίχνη του και περπατούσε χαρούμενος στη μεγάλη πρωινή βόλτα προς το άλλο θεμελιώδες ραντεβού του το πρώτο μέρος της ημέρας: παιδικές τροφές.
Για μένα, η έννοια αυτής της «κουρτίνας» απαιτεί προκαταρκτικό προβληματισμό. Όποιος ζει με ένα σκύλο πρέπει να αξιολογήσει ένα βασικό γεγονός στην αρχή και σε κάθε φάση της σχέσης: εμείς και οι σκύλοι της οικογένειας είμαστε δύο είδη που μοιράζονται ζωές και για τα οποία ο άνθρωπος έχει αναγκαστικά την ευθύνη για τη φροντίδα, την προστασία και τον σεβασμό προς το άλλο άτομο.
Αν ο Frisk είχε αντιδράσει στο άγγιγμα του κυρίου, δεν θα μπορούσα ποτέ να θυμώσω μαζί του: αυτό ήθελα να κάνω τον ” σειριακό χαϊδευτικό ” να καταλάβει και η απάντησή του ότι δεν θα μας κατήγγειλε σίγουρα δεν είναι το ζητούμενο, προσπάθησα να συζητήσω μαζί του.
Γεγονός είναι ότι όταν εκφράζεις την ιδέα ότι ένας σκύλος πρέπει να είναι σεβαστός ως άτομο και βάζεις έναν άνθρωπο που προφανώς δεν έχει σκεφτεί ποτέ την υποκειμενικότητα των ζώων μπροστά σε αυτήν την υπόθεση, η αντίδραση είναι να κατηγορήσεις τον άλλον για «εξτρεμισμό», σαν να βρισκόμασταν αντιμέτωποι με μια «επίπεδη γείωση» ή έναν συμπαθούντα μιας αλλόκοτης θεωρίας που οδηγείται στην έξαρση.
Αντίθετα, κατά τη γνώμη μου, η υπερβολή είναι ακριβώς στη χειρονομία που έκανε αυτός ο άνθρωπος προς τον Frisk: θεωρώντας ένα σκυλί σαν ένα είδος λούτρινου ζώου , στο όνομα αυτής της « αγάπης για τα ζώα » που όμως πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμη για να αποδεχτεί παρορμήσεις και οποιαδήποτε εισβολή στη συναισθηματική τους σφαίρα.
Ωστόσο, δεν υπάρχει εξτρεμισμός στην αναζήτηση διαλόγου. Και ακριβώς όσοι ζουν με έναν σκύλο πρέπει να κάνουν ένα βήμα μπροστά, μια «προσπάθεια» να επικοινωνήσουν με τους ομοφυλόφιλους μας χωρίς να θυμώνουν, ακόμη και όταν τους «κατηγορούν» για κάτι που στην πραγματικότητα είναι ακριβώς το αντίθετο της υπερβολικής προστασίας, αλλά μόνο η σκέψη ότι ο καθένας είναι κάτι άλλο από τον εαυτό του, είτε ανθρώπινο ζώο είτε όχι.
Από την άλλη, όμως, αν κατά τη βόλτα σας συναντήσετε έναν σκύλο και έναν άνθρωπο και αγαπάτε πραγματικά τα ζώα τόσο πολύ που θέλετε να γνωρίσετε αυτό το άτομο που σας εμπνέει τόσο πολύ την επιθυμία να έρθετε σε σωματική επαφή μαζί του, μην αρνείστε στον εαυτό σας τη δυνατότητα να το κάνετε! Δεν χρειάζονται πολλά για να είσαι ευγενικός με το άτομο και τον ίδιο τον σκύλο: απλά ρώτησε αν μπορείς να πλησιάσεις και είμαι σίγουρος ότι αυτό που θα συμβεί θα είναι κάτι θετικό. Ακόμη και μια άρνηση συνάντησης, επιπλέον, μπορεί να σας δώσει ιδέες για να σκεφτείτε το γεγονός ότι η προσωπικότητα δεν είναι κάτι που χαρακτηρίζει μόνο το είδος μας αλλά και άλλα έμβια όντα.
