Η θλίψη είναι η φυσιολογική απάντηση σε οποιαδήποτε σημαντική απώλεια στη ζωή. Συμβαίνει ανεξάρτητα από το αν ο θάνατος ακολούθησε μια παρατεταμένη ασθένεια ή ένα ξαφνικό ατύχημα. Οι θλιμμένοι βιώνουν τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά τραύματα καθώς προσπαθούν να προσαρμοστούν στην αναταραχή στη ζωή τους που προκαλεί η απώλεια.
Οι ψυχολόγοι έχουν από καιρό αναγνωρίσει ότι η θλίψη που υποφέρουν οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων μετά τον θάνατο του κατοικίδιου ζώου τους είναι η ίδια με αυτή που βιώνουν μετά το θάνατο ενός ατόμου. Ο θάνατος ενός κατοικίδιου ζώου σημαίνει απώλεια μιας μη επικριτικής πηγής αγάπης. Δεν υπάρχει πλέον τίποτα για τον ιδιοκτήτη του κατοικίδιου να θρέψει και να φροντίσει. Επιπλέον, ο ιδιοκτήτης χάνει την επαφή του/της με τον «φυσικό κόσμο». Αυτά τα συναισθήματα μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονα για τους ηλικιωμένους, τα άγαμα άτομα και τα άτεκνα ζευγάρια (για τα οποία το κατοικίδιο είναι επίσης υποκατάστατο παιδιού).
ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΘΛΙΨΗΣ
Στην πραγματικότητα, η διαδικασία της θλίψης δεν είναι μια κομμένη διαδικασία που μπορεί να υποδιαιρεθεί σε αυστηρές κατηγορίες. Μάλλον, η διαδικασία του πένθους είναι μια συνέχεια, με κάθε άτομο να το βιώνει με διαφορετικό τρόπο. Η διαίρεση της διαδικασίας του πένθους σε «στάδια» βοηθά το θλιμμένο άτομο να καταλάβει ότι οι εμπειρίες και τα συναισθήματά του είναι φυσιολογικά. Μερικοί άνθρωποι θα προχωρήσουν γρήγορα σε όλες τις φάσεις, ενώ άλλοι φαίνεται να «κολλάνε» σε μια συγκεκριμένη φάση. Συνοπτικά, τα στάδια της θλίψης είναι τα εξής:
1. ΣΟΚ ΚΑΙ ΑΡΝΗΣΗ-
Η πραγματικότητα του θανάτου δεν έχει γίνει ακόμη αποδεκτή από τους πενθούντες. Αυτός ή αυτή αισθάνεται έκπληκτος και σαστισμένος – σαν να είναι όλα “εξωπραγματικά”.
2. ΘΥΜΟΣ-
Το θλιμμένο άτομο συχνά επιτίθεται στην οικογένεια, τους φίλους, τον εαυτό τους, τον Θεό, τον Κτηνίατρο ή τον κόσμο γενικότερα. Οι πενθούντες θα βιώσουν επίσης αισθήματα ενοχής ή φόβου σε αυτό το στάδιο.
3. ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ-
Σε αυτό το στάδιο, ο αδικοχαμένος ζητά συμφωνία ή ανταμοιβή είτε από τον Θεό είτε από τον Κτηνίατρο είτε από τον Κλήρο. Σχόλια όπως «Θα πηγαίνω στην Εκκλησία κάθε μέρα, αρκεί το κατοικίδιο μου να επιστρέψει κοντά μου» είναι κοινά.
4. ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ-
Η κατάθλιψη εμφανίζεται ως αντίδραση στον αλλαγμένο τρόπο ζωής που δημιουργήθηκε από την απώλεια. Ο πενθούντος αισθάνεται έντονα λυπημένος, απελπισμένος, στραγγισμένος και αβοήθητος. Το κατοικίδιο λείπει και το σκεφτόμαστε συνεχώς.
5. ΑΠΟΔΟΧΗ-
Η αποδοχή έρχεται όταν οι αλλαγές που επιφέρει το άτομο από την απώλεια σταθεροποιούνται σε έναν νέο τρόπο ζωής.
Το βάθος και η ένταση της διαδικασίας του πένθους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η ηλικία του ιδιοκτήτη, οι συνθήκες του θανάτου, η σχέση του ζώου με τον ιδιοκτήτη και με άλλα μέλη της οικογένειας είναι όλα σημαντικά. Η πρόσφατη εμπειρία του θανάτου ενός σημαντικού ατόμου στη ζωή του ιδιοκτήτη μπορεί επίσης να επηρεάσει τον τρόπο αντιμετώπισης του θανάτου του κατοικίδιου ζώου. Συνήθως, τα παιδιά αναρρώνουν πιο γρήγορα, ενώ οι ηλικιωμένοι χρειάζονται τη μεγαλύτερη διάρκεια. Μερικές φορές, ο θάνατος ενός κατοικίδιου ζώου θα επιτρέψει τελικά στον πενθούν να θρηνήσει την απώλεια ενός ατόμου, του οποίου ο θάνατος δεν είχε γίνει ακόμη αποδεκτός.
ΑΠΩΛΕΙΑ ΖΩΩΝ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ
Πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πόσο τραυματικός και μπερδεμένος μπορεί να είναι ο θάνατος σε ένα παιδί. Αν και τα παιδιά τείνουν να θρηνούν για μικρότερα χρονικά διαστήματα, το πένθος τους δεν είναι λιγότερο έντονο από αυτό που βιώνουν οι ενήλικες. Τα παιδιά τείνουν επίσης να επιστρέφουν στο θέμα επανειλημμένα, οπότε απαιτείται εξαιρετική υπομονή όταν αντιμετωπίζετε το παιδί που πενθεί. Μερικές χρήσιμες συμβουλές για να βοηθήσετε το παιδί που θρηνεί περιλαμβάνουν:
1. Δίνοντας στο παιδί την άδεια να αντιμετωπίσει τη θλίψη του.
– λένε στον δάσκαλό τους για το θάνατο του κατοικίδιου.
– ενθαρρύνετε το παιδί να μιλήσει ελεύθερα για το κατοικίδιο.
– Δώστε στο παιδί πολλές αγκαλιές και επιβεβαίωση.
– Συζητήστε με ειλικρίνεια τον θάνατο, τον θάνατο και τη θλίψη.
2. ΠΟΤΕ μην λέτε πράγματα όπως “ο Θεός πήρε το κατοικίδιο σας” ή το κατοικίδιο “κοιμήθηκε”.
– Το παιδί θα μάθει να φοβάται ότι θα τους πάρει ο Θεός, τους γονείς ή τα αδέρφια τους.
– Το παιδί θα φοβάται να κοιμηθεί.
3. Συμπεριλάβετε το παιδί σε όλα όσα συμβαίνουν.
4. Εξηγήστε τη μονιμότητα του θανάτου.
ΘΡΙΝΟΥΝ ΤΑ κατοικίδια;
Αυτό που πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να πιστέψουν είναι ότι τα ζώα μπορούν να δημιουργήσουν πολύ σταθερές προσκολλήσεις μεταξύ τους. Ακόμη και τα κατοικίδια που εξωτερικά φαίνονται να μην συνεννοούνται μετά βίας θα παρουσιάσουν έντονες αντιδράσεις στρες όταν χωρίζονται. Στην πραγματικότητα, τα κατοικίδια που πενθούν μπορεί να εμφανίσουν πολλά συμπτώματα πανομοιότυπα με αυτά που βιώνει ο πενθούντος ιδιοκτήτης κατοικίδιων ζώων. Το (τα) κατοικίδιο(α) που επιζούν μπορεί να γίνει ανήσυχο, ανήσυχο και καταθλιπτικό. Μπορεί επίσης να υπάρχει πολύς αναστεναγμός, μαζί με διαταραχές ύπνου και διατροφής. Συχνά, τα πενθούντα κατοικίδια αναζητούν τους νεκρούς συντρόφους τους και λαχταρούν περισσότερη προσοχή από τους ιδιοκτήτες τους.
Πώς μπορεί ένας ιδιοκτήτης να βοηθήσει το κατοικίδιο που θρηνεί; Ακολουθώντας τις ακόλουθες συστάσεις:
1. Διατηρήστε τις ρουτίνες των κατοικίδιων που επιζούν όσο το δυνατόν κανονικά.
2. Προσπαθήστε να μην ενισχύετε ακούσια τις αλλαγές συμπεριφοράς.
– εάν η όρεξη του κατοικίδιου ζώου είναι επιλεκτική, μην αλλάζετε συνέχεια τροφή. Το μόνο που κάνει είναι να δημιουργήσει ένα πιο επιδέξιο κατοικίδιο.
– μην παρακάνετε την προσοχή που δίνεται στο κατοικίδιο(α) καθώς μπορεί να οδηγήσει σε άγχος αποχωρισμού.
3. Αφήστε τα επιζώντα ζώα να επεξεργαστούν μόνα τους τη νέα ιεραρχία κυριαρχίας.
– μπορεί να υπάρξουν καυγάδες και καυγάδες καθώς τα ζώα επιλύουν τη νέα σειρά ραμφίσματος (κυρίως σκύλοι)
4. Μην πάρετε ένα νέο κατοικίδιο για να βοηθήσετε το κατοικίδιο(α) που θρηνεί, εκτός εάν ο ιδιοκτήτης είναι έτοιμος.
– θα έχει μπούμερανγκ εκτός εάν ο ιδιοκτήτης είναι συναισθηματικά έτοιμος για ένα νέο κατοικίδιο.
– οι άνθρωποι που εξακολουθούν να πενθούν δεν θα έχουν την ενέργεια για αυτό.
Πρέπει ο ιδιοκτήτης να αφήσει τα επιζώντα ζώα να δουν και να μυρίσουν τον νεκρό σύντροφό τους;
Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι κάτι τέτοιο θα βοηθήσει το ή τα επιζώντα κατοικίδια ζώα, αλλά μερικοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι το κάνει.
Συνήθως, το μόνο που καταφέρνει είναι να κάνει τον ιδιοκτήτη να νιώσει καλύτερα. Επομένως, εάν ο ιδιοκτήτης θέλει να έχει τα επιζώντα κατοικίδια να «αποχαιρετήσουν», τότε θα πρέπει να επιτρέπεται.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ
Με δεδομένο χρόνο, θα επέλθει θεραπεία για τον πενθούντα ιδιοκτήτη.
Ωστόσο, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κάνει ο θλιμμένος ιδιοκτήτης για να επιταχύνει τη διαδικασία επούλωσης:
1. Δώστε στον εαυτό σας την άδεια να θρηνήσει.
– μόνο ΕΣΥ ξέρεις τι σήμαινε το κατοικίδιο σου για σένα.
2. Απομνημονεύστε το κατοικίδιό σας.
– κάνει την απώλεια πραγματική και βοηθά στο κλείσιμο.
– επιτρέπει στους πενθούντες να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, να αποτίουν φόρο τιμής και να προβληματιστούν.
– αντλείστε κοινωνική υποστήριξη.
3. Ξεκουραστείτε πολύ, καλή διατροφή και ασκηθείτε.
4. Περιβάλλετε τον εαυτό σας με ανθρώπους που καταλαβαίνουν την απώλεια σας.
– άσε τους άλλους να νοιάζονται για σένα.
– επωφεληθείτε από τις ομάδες υποστήριξης για πενθούντες ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων.
5. Μάθετε ό,τι μπορείτε για τη διαδικασία του πένθους. – βοηθά τους ιδιοκτήτες να συνειδητοποιήσουν ότι αυτό που βιώνουν είναι φυσιολογικό.
6. Αποδεχτείτε τα συναισθήματα που συνοδεύουν τη θλίψη.
– μιλήστε, γράψτε, τραγουδήστε ή ζωγραφίστε.
7. Αφεθείτε σε μικρές απολαύσεις.
8. Να είστε υπομονετικοί με τον εαυτό σας.
-ΜΗΝ αφήνετε την κοινωνία να υπαγορεύει πόσο θα πρέπει να διαρκέσει το πένθος.
9. Δώστε στον εαυτό σας την άδεια να υποχωρήσει.
– ΘΑ τελειώσει και η ζωή σου ΘΑ είναι ξανά κανονική.
– η θλίψη είναι σαν τα κύματα στον ωκεανό: στην αρχή τα κύματα μπαίνουν γρήγορα και δυνατά, αλλά όσο περνά ο καιρός, τα κύματα γίνονται λιγότερο έντονα και απομακρύνονται περισσότερο.
– μην εκπλαγείτε αν διακοπές, μυρωδιές, ήχοι ή λέξεις πυροδοτήσουν μια υποτροπή.
10. Μη φοβάστε να λάβετε βοήθεια.
– ομάδες υποστήριξης απώλειας κατοικίδιων ζώων
– σύμβουλοι θλίψης.
11. Φροντίστε να συμβουλευτείτε τη δική σας «Ανώτερη Δύναμη».
– είτε θρησκευτικό είτε πνευματικό.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η θλίψη είναι ίσως το πιο μπερδεμένο, απογοητευτικό και συναισθηματικό πράγμα που μπορεί να βιώσει ένα άτομο. Είναι ακόμη περισσότερο για τους ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων. Η κοινωνία γενικά δεν δίνει στους πενθούντες ιδιοκτήτες κατοικίδιων την «άδεια» να θρηνούν ανοιχτά. Κατά συνέπεια, οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων αισθάνονται συχνά απομονωμένοι και μόνοι. Ευτυχώς, όλο και περισσότεροι πόροι γίνονται διαθέσιμοι για να βοηθήσουν τον πενθημένο ιδιοκτήτη κατοικίδιου να συνειδητοποιήσει ότι ΔΕΝ είναι μόνος και ότι αυτό που νιώθει είναι απολύτως φυσιολογικό.
